Janskerk Utrecht in Utrecht

De Janskerk is een prachtig historisch gebouw in het centrum van Utrecht.

Het oudste gedeelte van de Janskerk werd in de 11e eeuw gebouwd als één van de vijf kapittelkerken die samen het Utrechtse kerkenkruis vormden.

Kort na 1040 stichtte bisschop Bernold (1027-1054) de Janskerk als het noordelijke punt van het Utrechtse kerkenkruis. De kerk werd gewijd aan Johannes de Doper. Tot de eerste helft van de 16e eeuw was de Janskerk een in volledig romaanse stijl gebouwde kerk. Aanvankelijk waren er twee torens aan de westzijde, maar in de 14e eeuw raakte een van de torens in verval en stortte in.

In het begin van de 16e eeuw werd het romaanse koor vervangen door een gotisch koor. De rest van de kerk werd niet meer verbouwd en behield zijn romaanse stijl. Toen in 1580 de openlijke uitoefening van de katholieke godsdienst in Utrecht verboden werd, verloor de Janskerk zijn functie als kapittelkerk. Beelden en altaren werden verwijderd en het koor van de kerk werd ingericht als stadsbibliotheek en later als universiteitsbibliotheek. Tot 1821 bleef deze in de kerk gevestigd. In 1656 kwam de Janskerk in het bezit van de hervormde kerk.

Mede als gevolg van een tornado raakte de westzijde van de kerk in verval. Deze zijde werd in 1682 gesloopt, samen met de overgebleven toren. Aan het begin van de 19e eeuw deed de kerk tijdelijk dienst als kazerne voor Russische en Pruisische soldaten. Ook was er een houtopslagplaats gevestigd. De kerk raakte steeds meer in verval.

In 1947 werd begonnen met de restauratie van het koor. Bij de tweede restauratie (1977-1981) werd een nieuwe daktoren geplaatst en werd het romaanse karakter van het schip benadrukt.